Monologue Intérieur – Mara van Laaren
Van 19 jun 2021 t/m 7 nov 2021Mara van Laaren (Amsterdam, 1977) maakt schilderijen van imposante, historische ruimtes. In haar werk zoekt ze naar stilte. Van Laarens schilderijen nodigen uit tot reflecteren. Zij stopt de tijd. Het spel van perspectief, kleurgebruik en lichtinval geven haar schilderijen soms een mystieke, en soms een mysterieuze uitstraling. De toeschouwer waant zich alleen in een ruimte… of hebben deze muren en raampartijen ogen en oren? Duidelijk is dat zij meer hebben gezien en gehoord dan wij kunnen bedenken.
Van jongs af aan droomde Mara van Laaren van gebouwen. Die gebouwen waren voor haar méér dan een constructie van stenen, en meer dan alleen een onderkomen. De gebouwen waren sterk als beeld, en sterk vanwege het gevoel dat zij opriepen. Het was het begin van een voortdurende ontdekkingstocht naar de interactie tussen het waarneembare en het intuïtieve.
De geest van een plaats
Van Laaren overwoog kunstgeschiedenis te studeren, maar koos voor bouwkunde. Die studie bracht haar echter niet waar zij naar zocht. Zij wilde geen gebouwen ontwerpen, maar de poëzie vangen die in een gebouw besloten ligt. Toch maakte Van Laaren nog niet direct de overstap naar het kunstenaarschap, maar studeerde eerst af als psychologe. Hierna volgde zij alsnog haar droom en schreef zij zich in bij de Wackers Academie. Daar werd ze begeleid door Sam Drukker. Zij richtte zich in eerste instantie op portretkunst, maar toen zij de opdracht kregen om een plek in het academiegebouw te schilderen, vond zij haar focus. Het aanvoelen en vastleggen van de genius loci – de geest van een plaats – is een onderscheidende kwaliteit van haar werk.
Perspectieftekening als basis
Van Laaren vindt haar onderwerpen in de interieurs van oude Amsterdamse gebouwen, zoals het verlaten Groote Museum van Artis. Ze meet alles in de ruimte op, maakt plattegronden en schetsen, die zij vervolgens verwerkt in een perspectieftekening. Deze gebruikt ze als basis voor meerdere schilderijen met hetzelfde onderwerp, waarbij de tekening onder de verf vaak zichtbaar aanwezig is.
Intiem proces
Mara van Laaren: ‘Een gebouw moet aan iets in mijzelf raken, om het te willen schilderen. Ik maak een minutieuze studie van de ruimte, bekijk de constructie, de zichtlijnen, de lichtinval op verschillende momenten van de dag. Je ziet als het ware de tijd er door heen gaan. Het is een intiem proces, waarin ik toenadering zoek in de hoop dat het gebouw zich prijsgeeft. Dan komen er echo’s vrij van het karakter en de geschiedenis en die zie je terug in het uiteindelijke schilderij.’
Innerlijke monoloog van gevoelens en gedachten
‘De perspectieftekening die de basis vormt, creëert de illusie van diepte, maar fungeert voor mij ook als een web, of cocon waarin ik mij veilig voel. Ik gebruik verschillende passe-partouts om ter plekke de compositie ‘te kaderen’ en veel foto’s voor de details. Maatvoering is voor mij heel belangrijk. In de laatste fase besluit ik soms om het schilderij bij te snijden. Ik ben heel precies en wil een gebouw tot op de millimeter leren kennen, om die kennis ook weer los te kunnen laten. Het gaat mij om de balans tussen wat je ziet en hoe ik dat laat zien en wat dat beeld oproept. Het schilderij biedt onderdak voor een innerlijke monoloog van gevoelens en gedachten.’