De portretten van Willem den Ouden

De Portretten van Willem den Oudenin Museum Henriette Polak is een eerbetoon aan Willem den Ouden. Hij was nauw betrokken bij de oprichting van het museum en zijn werk behoort tot de kerncollectie.

Willem den Ouden (1928) is een van de beste landschapschilders van Nederland. Hij is niet voor niets bekend als schilder en beschermer van het rivierenlandschap in de Betuwe. De afgelopen vijftig jaar maakte hij schilderijen, aquarellen, tekeningen, etsen en litho’s van het landschap aan de Waal bij Varik, waar hij sinds 1967 woont. Veel van zijn werken zijn opgenomen in musea collecties van onder andere het Rijksmuseum, het Stedelijk Museum Amsterdam en Museum Schloss Moyland in Duitsland. Dat Den Ouden ook een begenadigd portrettist is, bleef lange tijd onderbelicht. Toch maakte hij in de afgelopen zeven decennia ook regelmatig portretten. Te oud om nog buiten het landschap te schilderen, legt Den Ouden zich sinds 2010 helemaal op het portretteren toe. Hij schilderde onder meer een indrukwekkende reeks zelfportretten. Ook schilderde Den Ouden verschillende vrienden, buren en kennissen.

Ter gelegenheid van Willem den Oudens negentigste verjaardag, toont Museum Henriette Polak een uniek overzicht van zijn portretoeuvre, dat blijk geeft van zijn scherpe, maar altijd humoristische en liefdevolle oog. Daarnaast verschijnt De portretten van Willem den Ouden, een rijk geïllustreerd boek, geschreven door Gijsbert van der Wal (uitgeverij De Weideblik). ‘’De portretten van Den Ouden zijn net zo doorwrocht als zijn landschappen. Ze komen moeizaam tot stand, Den Ouden werkt er lang aan. Zo is het altijd gegaan’’, aldus Van der Wal.

Willem den Oudens hele oeuvre is een verheugde vertelling over wat het leven aan beeld te bieden heeft. Overweldigende wolkenluchten, licht en schaduw in het landschap. Maar ook, op kleinere schaal, houdingen, gebaren en gezichten van mensen. Den Ouden wordt nog altijd geboeid door de gezichten van bezoekers, buren en zichzelf. Schilderen en goed kijken gaan nog altijd gelijk op. ‘’Nu ik met portretten bezig ben, zit ik nog geïnteresseerder dan vroeger naar mensen te kijken. Er is zo ontzettend veel te zien. En het prettige van portretschilderen is: als ik normaal gesproken iemand fascinerend vind om naar te kijken, kan ik geen uur naar zijn of haar gezicht zitten staren. Dan krijg ik problemen. Maar als je een portret van iemand schildert, dan kan het gewoon.’’Den Ouden schildert altijd naar levend model. Hij probeert iedere dag te schilderen, al is het maar een uur of twee. Want door te schilderen blijf je zien wat er allemaal te zien is, zelfs in je directe omgeving. Soms denk je misschien dat je daar op uitgekeken bent, maar al tekenend en schilderend dwing je jezelf beter te kijken en dan blijkt weer wat een rijkdom aan vormen, kleuren en contrasten er te vinden zijn in de meest vertrouwde, alledaagse aanblikken. Tekenen of schilderen naar de waarneming is een manier om greep te krijgen of te houden op het leven, om eruit te halen wat er in zit.

In de tentoonstelling wordt ook aandacht besteed aan het werk van zijn kunstenaarsvrienden Joop Sjollema, Henk Pander, Janneke Tangelder en zijn echtgenote, kunstenares Ferry Alink. Zij hebben ieder op hun eigen wijze Willem den Ouden geportretteerd.

De tentoonstelling De portretten vanWillem den Oudenis een ode aan de kunstenaar, zijn oeuvre en zijn leven.