Muurschildering

Deze muurschildering werd met een tweede fragment in 1960 gevonden in een pand aan de Oude Wand, in de middeleeuwse binnenstad van Zutphen. Het zijn twee bijzondere wandschilderingen uit ongeveer 1300.

De muurschilderingen behoren tot de vroegste wereldlijke muurschilderingen in Nederland. Deze fresco’s kwamen tevoorschijn onder tengelwerk en een pleisterlaag tijdens een verbouwing van Kreyenbroeks Banketfabriek. De banketbakker beschermde ze met glas, maar in 1966 schonk hij de muurschilderingen aan het Stedelijk Museum Zutphen.

De oorspronkelijke muren dateren uit de dertiende eeuw, de fresco’s zijn waarschijnlijk kort daarna aangebracht. Ze tonen zes levensgrote ridderfiguren in wereldlijke kleding, wat voor die tijd bijzonder is. De ridders zijn afgebeeld in maliënkolder, wapenrok en stormhoed, bewapend met schild, zwaard en twee van hen ook met lans. Helaas was een van de zes figuren te zwaar beschadigd om te restaureren, maar de andere vijf zijn goed bewaard gebleven en na conservering geschonken aan het Stedelijk Museum Zutphen.

Lange tijd was onbekend wie de afgebeelde ridders waren, omdat hun familiewapens niet konden worden herkend, zelfs niet met behulp van middeleeuwse wapenboeken. Ruim zestig jaar na de vondst heeft heraldiekexpert Klaas Padberg Evenboer onderzoek gedaan naar de schilderingen en hij ontdekte dat de ridders waarschijnlijk de zogenaamde Negen Helden der Oudheid of Negen Besten voorstellen. Dit waren in de middeleeuwen de negen meest bewonderde historische figuren (Drie Heidenen Hector van Troje, Alexander de Grote en Julius Caesar; Drie Joden Jozua, Koning David en Judas Maccabeüs; Drie Christenen Koning Arthur, Karel de Grote en Godfried van Bouillon). Deze ontdekking suggereert dat de oorspronkelijke muurschildering negen figuren moet hebben bevat.

De stijl van de ridders vertoont gelijkenissen met die in de Rijmbijbel van Jacob van Maerlant uit 1332. Met een datering tussen 1300 en 1324 behoren deze schilderingen tot de oudste wereldlijke fresco’s in Nederland.

Musea Zutphen

Muurschildering

Blijf op de hoogte